zamknąć

Mapa nawigacji

Pobierz nasze dobre praktyki
Interaktywna nawigacja to narzędzie wykraczające poza standardową nawigację zintegrowanych treści (dostępną w górnej belce raportu). Nowe podejście pozwalana na poruszanie się w dwóch dodatkowych wymiarach biznesu Grupy PZU, tj.:
  • strategii (ubezpieczenia, zdrowie, inwestycje, finanse);
  • zrównoważonego rozwoju (sprzedaż, pracownicy, zaangażowanie społeczne, środowisko naturalne i etyka).
Wyżej wymienione obszary zostały dodatkowo uzupełnione o powiązane wskaźniki GRI, w ramach każdego wybranego zagadnienia.
Grupa PZU

Lista GRI

Lista GRI

5.2 Zmiany w stosowanych MSSF

PZU Raport Roczny 2021 > Wyniki > Informacje Dodatkowe I Noty Objasniajace > 5.2 Zmiany w stosowanych MSSF
Facebook Twitter All
Ubezpieczenia
Zdrowie
Inwestycje
Bankowość
Najlepsze Praktyki
Polityka
Covid-19
Zintegrowana Nawigacja
Narzędzia strony:

5.2.1. Standardy i interpretacje oraz zmiany standardów wchodzące w życie od 1 stycznia 2021 roku

W skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym zastosowano następujące zmiany w standardach.

Nazwa standardu/interpretacji Rozporządzenie zatwierdzające Komentarz
Zmiany do MSSF 4 – Przedłużenie tymczasowego zwolnienia ze stosowania MSSF 9 2020/2097 Zmiana przedłuża tymczasowe zwolnienie ze stosowania MSSF 9 o dwa lata (odracza termin wygaśnięcia zwolnienia z okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2021 roku na okresy roczne rozpoczynające się 1 stycznia 2023 roku lub później – zgodnie z terminem wejścia w życie MSSF 17 Kontrakty ubezpieczeniowe), przy czym wcześniejsze wdrożenie jest dopuszczalne. Zmiana wynika z opublikowanych 25 czerwca 2020 roku zmian do MSSF 17.

Zmiana nie miała zastosowania w Grupie PZU, ze względu na fakt wdrożenia MSSF 9 z początkiem 2018 roku.
Zmiany do MSSF 9, MSR 39, MSSF 7, MSSF 4 i MSSF 16 – Reforma referencyjnej stopy procentowej (IBOR - faza 2)
2021/25 Główne zmiany określają, że:
  • rozliczanie modyfikacji aktywów finansowych, zobowiązań finansowych i zobowiązań leasingowych, które będą wymagane jako bezpośrednia konsekwencja reformy wskaźników stóp procentowych i dokonanych na ekonomicznie równoważnych zasadach, poprzez aktualizację efektywnej stopy procentowej,
  • reforma wskaźników stóp procentowych bezpośrednio nie powoduje zaprzestania stosowania zasad rachunkowości zabezpieczeń. Powiązania zabezpieczające (i związana z nimi dokumentacja) muszą zostać zmienione w celu uwzględnienia modyfikacji pozycji zabezpieczanej, instrumentu zabezpieczającego i zabezpieczanego ryzyka. Zmienione powiązania zabezpieczające powinny spełniać wszystkie kryteria kwalifikujące do stosowania rachunkowości zabezpieczeń, w tym wymogi dotyczące efektywności,
  • celem umożliwienia użytkownikom zrozumienia charakteru i zakresu ryzyk wynikających z reformy wskaźników stóp procentowych, na które jednostka jest narażona, oraz sposobu, w jaki jednostka zarządza tymi ryzykami, a także postępów jednostki w przechodzeniu z wskaźników stóp procentowych na alternatywne stopy referencyjne oraz w jaki sposób jednostka zarządza tym przejściem, wymagane jest ujawnienie:
    • informacji o sposobie zarządzania przejściem z wskaźników referencyjnych stóp procentowych na alternatywne stopy referencyjne, postępach poczynionych na dzień sprawozdawczy oraz ryzyku wynikającym z przejścia,
    • informacji ilościowych na temat aktywów finansowych niebędących instrumentami pochodnymi, zobowiązań finansowych niebędących instrumentami pochodnymi i instrumentów pochodnych, które nadal podlegają referencyjnym wskaźnikom stóp procentowych podlegającym reformie, wykazanych w podziale według znaczących wskaźników referencyjnych stóp procentowych,
    • informacji w zakresie, w jakim reforma wskaźników stóp procentowych spowodowała zmiany w strategii zarządzania ryzykiem jednostki, opis tych zmian oraz sposób zarządzania tym ryzykiem przez jednostkę.

Wpływ analizy zmiany standardów na skonsolidowane sprawozdanie finansowe zaprezentowano w punktach 7.5.3.1 i 35.1.
Zmiana do MSSF 16 – modyfikacje płatności wynikające z pandemii COVID-19 po 30 czerwca 2021 roku 2021/1421 Zmiana umożliwia przedłużenie możliwości potraktowania zmian dotyczących płatności leasingowych wynikających z udzielonych udogodnień tak, jakby nie stanowiły modyfikacji leasingu na wszystkie płatności, których termin przypada najpóźniej do 30 czerwca 2022 roku lub wcześniej (obecne ułatwienie dotyczy wyłącznie płatności, których termin przypada najpóźniej do 30 czerwca 2021 roku). Zmiana powinna być zastosowana retrospektywnie, z rozpoznaniem skumulowanego efektu jako korekty bilansu otwarcia zysków zatrzymanych lub innego składnika kapitału na początek rocznego okresu, w którym ta zmiana została zastosowana.

Zmiana nie miała istotnego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie Grupy PZU.

5.2.2. Standardy i interpretacje oraz zmiany standardów wydane, jeszcze nieobowiązujące

Zatwierdzone rozporządzeniem Komisji Europejskiej:

Nazwa standardu/ interpretacji Data wejścia w życie Rozporządzenie zatwierdzające Komentarz
Zmiana do MSR 16 – Rzeczowe aktywa trwałe: przychody osiągnięte przed oddaniem do użytkowania 1 stycznia 2022 2021/1080 Zmiana zabrania odliczania od wartości początkowej rzeczowych aktywów trwałych kwot uzyskanych ze sprzedaży produktów, wytworzonych w trakcie doprowadzania składnika aktywów do stanu zdatności do użytkowania zgodnie z przeznaczeniem (z produkcji testowej). Takie wpływy ze sprzedaży i związane z nimi koszty będą ujmowane w wyniku finansowym.

Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy PZU.
Zmiana do MSR 37 – Umowy rodzące obciążenia – koszty wypełnienia obowiązków umownych 1 stycznia 2022 2021/1080 Zmiany określają, jakie koszty należy uwzględniać przy ocenie, czy dana umowa jest umową rodzącą obciążenia. W zmianach sprecyzowano, że „koszty wykonania umowy” to koszty bezpośrednio związane z umową i obejmują:
  • przyrostowe koszty wykonania umowy, np. koszty materiałów bezpośrednich, robocizna bezpośrednia oraz
  • alokację innych kosztów, które są bezpośrednio związane z wykonaniem umowy, np. alokacja odpisu amortyzacyjnego od pozycji rzeczowych aktywów trwałych wykorzystywanych do wykonania umowy.

Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy PZU.
Zmiany do MSSF 3 1 stycznia 2022 2021/1080 Zmiany obejmują:
  • aktualizacja odniesień do Założeń koncepcyjnych (z 2018 roku zamiast 1989 roku);
  • dodanie konieczności stosowania MSR 37 lub KIMSF 21 zamiast założeń koncepcyjnych – w przypadku transakcji i zdarzeń objętych zakresem tego standardu i interpretacji na potrzeby identyfikacji zobowiązań przejętych w transakcji połączenia jednostek;
  • jednoznaczny zakaz ujmowania aktywów warunkowych nabytych w ramach połączenia jednostek.

Zmiana nie będzie miała wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy PZU.
Zmiany do MSSF 2018 – 2020 1 stycznia 2022 2021/1080 Zmiany dotyczą:
  1. MSSF 1 – zmiana zezwala jednostce zależnej, która przyjmuje MSSF do stosowania później niż jej jednostka dominująca i stosuje paragraf D16(a) MSSF 1, na wycenę skumulowanych różnic kursowych przy użyciu kwot zaraportowanych w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym jednostki dominującej na podstawie daty przejścia jednostki dominującej na MSSF;
  2. MSSF 9 – zmiana wyjaśnia, że na potrzeby testu „10 procent” do oceny, czy należy zaprzestać ujmowania zobowiązania finansowego należy uwzględniać jedynie opłaty zapłacone lub otrzymane między pożyczkobiorcą a pożyczkodawcą, w tym opłaty zapłacone lub otrzymane przez pożyczkobiorcę lub pożyczkodawcę w imieniu drugiej strony;
  3. MSSF 16 – zmiana usuwa przykład dotyczący zwrotu kosztów ulepszeń leasingu przez leasingodawcę (ze względu na niejasności z nim związane);
  4.  MSR 41 – w celu zapewnienia spójności z MSSF 13, zmiana usuwa wymóg z paragrafu 22 MSR 41, zgodnie z którym jednostki powinny wyłączać przepływy pieniężne z opodatkowania przy wycenie wartości godziwej składnika aktywów biologicznych metodą wartości bieżącej.
Zmiany nie będą miały istotnego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy PZU.
MSSF 17 – Kontrakty ubezpieczeniowe 1 stycznia 2023 2021/2036 Celem standardu jest określenie jednolitych zasad rachunkowości dla wszystkich typów kontraktów ubezpieczeniowych, z uwzględnieniem posiadanych przez ubezpieczyciela kontraktów reasekuracyjnych. Wprowadzenie spójnych zasad wyceny powinno zapewnić porównywalność raportów finansowych pomiędzy jednostkami, państwami i rynkami kapitałowymi.
Nowy standard definiuje jako kontrakt ubezpieczeniowy umowę, w której jedna strona przyjmuje znaczące ryzyko ubezpieczeniowe od posiadacza polisy i zobowiązuje się do zrekompensowania posiadaczowi polisy niekorzystnego efektu określonego, niepewnego przyszłego zdarzenia. Poza zakresem standardu pozostaną m.in. umowy inwestycyjne, gwarancje na produkt, gwarancje kredytowe, obligacje katastroficzne i tzw. pogodowe instrumenty pochodne (umowy, które wymagają płatności w oparciu o czynnik klimatyczny, geologiczny lub inną zmienną fizyczną, która nie jest specyficzna dla strony umowy).
Standard wprowadza definicję granicy kontraktu, definiując jej początek jako wcześniejszy z momentów – początek ochrony, data wymagalności pierwszej składki, moment, gdy fakty i okoliczności wskazują, że umowa należy do grupy umów rodzących obciążenia. Koniec granicy kontraktu występuje, gdy ubezpieczyciel ma prawo lub praktyczną możliwość ponownej oceny ryzyka dla konkretnego posiadacza polisy lub grupy polis, a wycena składki nie obejmuje ryzyka związanego z przyszłymi okresami.
Jednym z głównych założeń standardu jest ujmowanie całej spodziewanej straty na kontraktach ubezpieczeniowych w momencie, kiedy jednostka ocenia, że zawarty kontrakt rodzi obciążenie, co może mieć miejsce na dzień początkowego ujęcia tego kontraktu lub przy późniejszej wycenie.
Zgodnie z MSSF 17 kontrakty będą wyceniane zgodnie z poniższymi metodami:
  • GMM – General Measurement Model – podstawowy model wyceny, gdzie łączną wartość zobowiązania ubezpieczeniowego kalkuluje się jako sumę:
    • zdyskontowanej wartości najlepszego oszacowania przyszłych przepływów pieniężnych – oczekiwanych (ważonych prawdopodobieństwem) przepływów pieniężnych ze składek, roszczeń, świadczeń, wydatków i kosztów akwizycji,
    • korekty ryzyka z tytułu ryzyka niefinansowego (ang. risk adjustment for non-financial risk – RA) – indywidualnego oszacowania niepewności związanej z ilością oraz czasem przyszłych przepływów pieniężnych oraz
    • marży kontraktowej (contractual service margin – CSM) – reprezentującej oszacowanie przyszłych zysków rozpoznawanych w czasie trwania polisy. Wartość CSM jest wrażliwa na zmiany oszacowań przepływów pieniężnych, wynikających np. ze zmian założeń nieekonomicznych. CSM nie może być wartością ujemną – wszelkie straty z kontraktu rozpoznaje się natychmiast w rachunku zysków i strat.
  • PAA – premium allocation approach – model uproszczony, który można zastosować do wyceny kontraktów ubezpieczeniowych o okresie ochrony nieprzekraczającym 1 roku lub gdy jego zastosowanie nie prowadzi do istotnych różnic w stosunku do modelu GMM. W tym modelu wycena zobowiązania z tytułu pozostałej ochrony ubezpieczeniowej (liability for remaining coverage) jest analogiczna do mechanizmu rezerwy składki, bez oddzielnej prezentacji RA i CSM, natomiast wycenę zobowiązania z tytułu zaistniałych szkód (liability for incurred claims) przeprowadza się za pomocą modelu GMM (bez kalkulacji CSM).
  • VFA – variable fee approach – model stosowany dla kontraktów ubezpieczeniowych z bezpośrednim udziałem w zysku. Wartość zobowiązania liczona jest analogicznie, jak w modelu GMM, wartość CSM jest dodatkowo wrażliwa na zmiany założeń ekonomicznych.

MSSF 17 zakłada odrębne ujmowanie kontraktów reasekuracyjnych od reasekurowanych kontraktów ubezpieczeniowych. Cedent wycenia kontrakty reasekuracyjne za pomocą zmodyfikowanej metody GMM lub (o ile to możliwe) – metodą PAA. Modyfikacje metody GMM wynikają przede wszystkim z faktu, iż kontrakty reasekuracyjne są zazwyczaj aktywem, a nie zobowiązaniem, a cedent raczej płaci wynagrodzenie reasekuratorowi niż czerpie zyski z kontraktu. Modyfikacje mają także zredukować rozbieżności wynikające z odrębnego ujmowania kontraktu reasekuracyjnego od reasekurowanych kontraktów ubezpieczeniowych.
W przypadku kontraktów reasekuracyjnych zarówno zysk netto, jak i koszt netto skalkulowane na moment rozpoznania kontraktu ujmuje się w sprawozdaniu z sytuacji finansowej i rozlicza przez okres ochrony reasekuracyjnej. Założenia do wyceny kontraktu reasekuracyjnego powinny być spójne z używanymi do wyceny reasekurowanych kontraktów ubezpieczeniowych. Dodatkowo wycena powinna uwzględniać ryzyko niewywiązania się reasekuratora ze swoich zobowiązań.

Grupa PZU jest w trakcie prac projektowych dotyczących wdrożenia standardu we wszystkich ubezpieczeniowych spółkach Grupy PZU. W ramach projektu Grupa PZU pracuje m.in. nad:
  • opracowaniem szczegółów metodologii wyceny poszczególnych typów kontraktów oraz sposobu prezentacji informacji finansowych wymaganych przez MSSF 17 w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym;
  • budową docelowego procesu raportowego;
  • wprowadzeniem zmian koniecznych do zaimplementowania w systemach IT, procesach i obszarach, na który istotny wpływ będzie miało wdrożenie MSSF 17;
  • wdrożeniem systemu IT wspierającego proces raportowania finansowego zgodnie z wymogami MSSF 17;
  • gromadzeniem danych historycznych dotyczących polis, koniecznych do wyliczeń na datę przejścia (ang. transition date);
  • budową repozytoriów danych wejściowych i wyjściowych ułatwiających automatyzację przeliczeń.

W obecnej fazie projektu implementacji MSSF 17 kontynuowane są próbne przeliczenia we wszystkich ubezpieczeniowych jednostkach Grupy PZU oraz analizowany jest wpływ wprowadzanych zmian na całkowite dochody, kapitały własne oraz prezentowane w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym informacje. Ze względu na toczące się wciąż w Grupie PZU prace nad ostateczną metodyką w zakresie praktycznego zastosowania MSSF 17 ostateczne decyzje dotyczące przyjętych zasad rachunkowości oraz istotnych osądów zostaną podjęte przez Grupę PZU w późniejszym terminie. Z tego powodu rzetelne oszacowanie faktycznego wpływu zastosowania MSSF 17 na skonsolidowane sprawozdanie finansowe nie jest jeszcze możliwe.
Zmiany do MSR 1 – Prezentacja sprawozdań finansowych 1 stycznia 2023 2022/357 Zgodnie ze zmianami jednostka będzie zobowiązania do ujawnienia istotnych zamiast znaczących (jak do tej pory) zasad rachunkowości. Zmiana zawiera przykłady identyfikacji istotnych zasad rachunkowości i precyzuje, że zasada rachunkowości może być istotna ze względu na swoją naturę, nawet jeżeli wartości liczbowe są nieistotne. Zasada rachunkowości jest istotna, jeżeli użytkownicy sprawozdania finansowego potrzebują jej do zrozumienia innych istotnych informacji w tym sprawozdaniu. Ujawnianie nieistotnych zasad rachunkowości nie może przesłaniać istotnych zasad rachunkowości.

Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie Grupy PZU.
Zmiany do MSR 8 – Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów 1 stycznia 2023 2022/357 Zmiany do MSR 8 obejmują:
  • zastąpienie definicji zmiany wartości szacunkowych definicją wartości szacunkowych. Zgodnie z nową definicją wartości szacunkowe to „kwoty pieniężne w sprawozdaniach finansowych, które są objęte niepewnością wyceny”;
  • wyjaśnienie, że zmiana wartości szacunkowej wynikająca z nowych informacji lub nowych wydarzeń nie stanowi korekty błędu. Ponadto skutki zmiany danych wejściowych lub techniki wyceny zastosowanej do ustalenia wartości szacunkowej stanowią zmiany wartości szacunkowych, o ile nie wynikają one z korekty błędów poprzednich okresów;
  • wyjaśnienie, że zmiana wartości szacunkowej może wpłynąć tylko na zysk lub stratę bieżącego okresu lub zysk lub stratę zarówno okresu bieżącego, jak i okresów przyszłych. Skutek zmiany dotyczący bieżącego okresu ujmuje się jako przychód lub koszt bieżącego okresu. Ewentualny wpływ na przyszłe okresy ujmuje się jako przychód lub koszt w przyszłych okresach.

Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie Grupy PZU.

Niezatwierdzone przez Komisję Europejską:

Nazwa standardu/ interpretacji Data wydania przez RMSR Data wejścia w życie
(wg RMSR)
Komentarz
Zmiana do MSR 1 – klasyfikacja zobowiązań jako krótko i długoterminowe 23 stycznia 2020 1 stycznia 2023 Zmiana precyzuje, że przy określaniu prawa do odroczenia realizacji zobowiązania bierze się pod uwagę warunki istniejące na koniec okresu sprawozdawczego, a także, że klasyfikacja nie zależy od intencji lub oczekiwań jednostki co do chęci skorzystania z możliwości odroczenia realizacji zobowiązania.

Zmiany nie będą miały wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy PZU.
Zmiana do MSR 12 – Podatek dochodowy 7 maja 2021 1 stycznia 2023 Zgodnie ze zmianą zwolnienie określone w MSR 12.15b) dotyczące początkowego rozpoznania aktywa bądź rezerwy z tytułu podatku odroczonego nie będzie dotyczyło transakcji, w których powstają zarówno dodatnie, jak i ujemne różnice przejściowe, skutkujące koniecznością rozpoznania jednocześnie aktywa i zobowiązania z tytułu podatku odroczonego (np. w przypadku transakcji leasingu).
Zmiana ma zastosowanie do transakcji, które mają miejsce w dniu lub po dniu rozpoczynającym najwcześniejszy okres porównywalny prezentowany w sprawozdaniu finansowym.

Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu na skonsolidowane sprawozdanie Grupy PZU.
Zmiana do MSSF 17 – Kontrakty ubezpieczeniowe 9 grudnia 2021 1 stycznia 2023 9 grudnia 2021 roku RMSR wydała zmianę do MSSF 17 dotyczącą informacji porównywalnych o aktywach finansowych prezentowanych w momencie pierwszego zastosowania MSSF 17. Zmiana ma pomóc uniknąć przejściowych niedopasowań księgowych pomiędzy aktywami finansowymi a zobowiązaniami z tytułu umów ubezpieczeniowych wynikających z różnych wymogów dotyczących prezentacji danych porównywalnych pomiędzy MSSF 9 i MSSF 17.

Zmiana nie będzie miała znaczenia dla Grupy PZU, która zaimplementowała MSSF 9 w 2018 roku.

Podsumowując, Grupa PZU nie przewiduje, aby wprowadzenie powyższych standardów oraz interpretacji (z wyjątkiem MSSF 17) miało istotny wpływ na stosowane przez Grupę PZU zasady rachunkowości.