Wyniki jednostkowe PZU

W 2021 roku PZU zebrał składki brutto o wartości 13 389 mln zł, czyli o 6,8% więcej niż w 2020 roku. Składały się na nie przede wszystkim:

• składki z tytułu ubezpieczeń komunikacyjnych OC stanowiące 35,5% portfela ubezpieczeń PZU (wobec 38,3% w poprzednim roku). Zarówno spadek składki jak i niższy udział w portfelu o 2,8 p.p. to konsekwencja wysokiej konkurencyjności rynku, silnej presji cenowej oraz wciąż ograniczonej dostępności nowych pojazdów (szczególnie odczuwalne w sieci dealerskiej i częściowo agencjach leasingowych);
• składki z tytułu ubezpieczeń komunikacyjnych AC z udziałem 23,7% w całości składki przypisanej brutto PZU (zmiana o 0,1 p.p. wobec poprzedniego roku). W przeciwieństwie do portfela ubezpieczeń komunikacyjnych OC, wartość składki wobec 2020 roku wzrosła o 6,4% co można łączyć z ożywieniem na rynku finansowania przez branżę leasingową oraz sprzedaży nowych pojazdów (głównie kanałem dealerskim);
• składki z tytułu ubezpieczeń od ognia i szkód majątkowych stanowiące 22,4% portfela składki PZU. W stosunku do 2020 roku ich udział w portfelu ubezpieczeń wzrósł o 2,2 p.p., a wartość była wyższa o 18,6%. To efekt wznowienia w 2021 roku z umowy z klientem z branży paliwowo-energetycznej z jednoczesnym zwiększeniem przypisu składki do łącznej kwoty blisko 240 mln zł oraz wyższej składki z ubezpieczeń upraw (wpływ wyższej niż przed rokiem puli dotacji z budżetu państwa). Efekt ten był częściowo ograniczany przez spadek składki z obowiązkowych ubezpieczeń budynków w gospodarstwie rolnym wynikający z wysokiej konkurencyjności rynku oraz naturalnej erozji portfela (malejąca liczba gospodarstw rolnych);
• składki z tytułu ubezpieczeń NNW i pozostałych, których udział w portfelu wyniósł 12,1%, a więc o 0,6 p.p. więcej niż w 2020 roku. Wartość składki wzrosła głównie w ubezpieczeniach następstw wypadków i choroby. Przyczyniła się do tego większa sprzedaż, oferowanych we współpracy z bankami Grupy PZU, ubezpieczeń pożyczek gotówkowych i kredytów hipotecznych. Przyrost ten był częściowo niwelowany przez spadek składki z grupowych ubezpieczeń NNW – w analogicznym okresie 2020 roku miało miejsce objęcie ochroną ubezpieczeniową lekarzy i personelu medycznego na wypadek zakażenia COVID-19.

Wzrost w 2021 roku wyniku netto na działalności inwestycyjnej był rezultatem przede wszystkim wzrostu dochodów z lokat na aktywach podporządkowanych głównie w związku z wyższym poziomem przychodów dywidendowych oraz zeszłorocznego, jednorazowego efektu odpisu z tyt. utraty wartości wartości firmy powstałej w wyniku nabycia banków Alior oraz Pekao w łącznej kwocie -1 155,4, z czego poprzez rachunek wyników ujęto -797,4 mln zł, a także wzrostu dochodów z lokat na portfelu głównym w szczególności w efekcie przejęcia funduszu FIZ AN SN przez FIZ AN SN2 oraz odniesienia na rachunek wyników dochodów funduszu FIZ AN SN ujmowanych dotychczas w kapitale.

W 2021 roku wartość netto odszkodowań i świadczeń oraz przyrostu stanu rezerw PZU wyniosła 7 356 mln zł, co oznacza spadek o 2,2% w stosunku do 2020 roku.

Czynniki, które przyczyniły się do zmiany wartości odszkodowań i świadczeń netto:

• znacznie niższy poziom szkód spowodowanych żywiołami i pozostałych szkód rzeczowych, w tym zdarzeń o wysokiej wartości jednostkowej oraz roszczeń z ubezpieczeń upraw rolnych- w analogicznym okresie ubiegłego roku wyższa liczba szkód powodowanych zjawiskami atmosferycznymi, jak przymrozki i opady gradu, głównie na przełomie II i III kwartału 2020 roku;
• spadek wartości odszkodowań i świadczeń w grupie ubezpieczeń komunikacyjnych będący wypadkową pogorszenia w grupie Auto Casco oraz znacznie niższego poziomu szkód w OC. Zmiana poziomu odszkodowań i świadczeń to wypadkowa stopniowego powrotu do częstości szkód sprzed pandemii oraz ograniczenia średniej wartości szkody;
• niższy poziom szkodowości w gwarancjach oraz ubezpieczeniach różnych strat finansowych, w tym głównie ubezpieczeń utraty zysku;
• wzrost wartości odszkodowań i świadczeń w grupie ubezpieczeń świadczenia pomocy, głównie w ubezpieczeniach komunikacyjnych (PZU Auto Pomoc).

Koszty akwizycji (z uwzględnieniem prowizji reasekuracyjnych) w 2021 roku wyniosły 2 536 mln zł i wzrosły o 4,7% w stosunku do 2020 roku, co przy spadku składki zarobionej netto o 1,2% r/r oznacza pogorszenie wskaźnika kosztów akwizycji o 1,2 p.p. Na dynamikę wskaźnika kosztów akwizycji wpłynęła m.in. zmiana mix-u produktów i kanałów sprzedaży, w tym wyższy udział kanałów multiagencyjnego i bankowego oraz zmian w modelu wynagradzania za ubezpieczenia flotowe.

Koszty administracyjne w 2021 roku osiągnęły poziom 723 mln zł, a więc o 0,3% niższy niż w poprzednim roku, co przy spadku składki zarobionej netto o 1,2% r/r oznacza pogorszenie wskaźnika kosztów administracyjnych o 0,1 p.p. Spadek kosztów administracyjnych to wypadkowa m.in. niższych kosztów o charakterze interwencyjnym ponoszonych w związku z pandemią COVID-19 oraz intensyfikacji działań marketingowych.

Saldo pozostałych przychodów i kosztów technicznych w 2021 roku było ujemne i wyniosło 195 mln zł. Poprawa o 22,1% względem roku 2020 to wypadkowa wyższego odpisu na fundusz prewencyjny i niższego odpisu aktualizującego wartość należności.

Ujemne było również saldo pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych. Wyniosło 278 mln zł, podczas gdy przed rokiem – kiedy także było na ujemnym poziomie – 149 mln zł. W 2020 roku saldo pozostałych przychodów operacyjnych obejmowało przychody z tytułu rozwiązania odpisów aktualizujących i rezerw na przyszłe koszty w kwocie 57,8 mln zł oraz przychody z tytułu rozwiązania rezerwy na dofinansowanie PZU Finance AB (publ.) – w 2020 roku rozwiązanie rezerwy w kwocie 81,5 mln zł dotyczącej ryzyk podatkowych związanych z różnymi interpretacjami zapisów szwedzkiego prawa podatkowego dotyczącego opodatkowania różnic kursowych zrealizowanych na spłatach pożyczek udzielonych w walucie innej niż waluta funkcjonalna spółki udzielającej pożyczki.

Na koniec 2021 roku suma bilansowa PZU wyniosła 44 466 mln zł i była o 0,4% niższa w porównaniu ze stanem sprzed roku.

Głównym elementem aktywów PZU były lokaty o łącznej wartości 39 251 mln zł (spadek o 2,4% w porównaniu z końcem 2020 roku), co stanowiło 88,3% sumy bilansowej PZU wobec 90,0% na koniec poprzedniego roku. Poziom lokat, z wyłączeniem lokat w jednostkach podporządkowanych, wzrósł w związku z wypracowanym wynikiem inwestycyjnym i wpływem netto środków z działalności operacyjnej, skompensowane wypłatą dywidendy z wyniku za 2020 rok powiększonego o kwotę przeniesioną z kapitału zapasowego z wyniku za 2019 rok.

Należności PZU osiągnęły na koniec 2021 roku poziom 2 404 mln zł i stanowiły 5,4% aktywów, podczas gdy rok wcześniej wynosiły 1 689 mln zł (3,8% aktywów). Największe wzrosty nastąpiły w wartości należności z tytułu ubezpieczeń bezpośrednich (+235 mln zł r/r) oraz innych należności, w tym od pozostałych jednostek (+394 mln zł r/r), gdzie wzrost był konsekwencją wyższego poziomu należności z tytułu nierozliczonych transakcji lokacyjnych i depozytów zabezpieczających.

Aktywa trwałe w postaci wartości niematerialnych i prawnych, wartości firmy oraz rzeczowych aktywów trwałych zostały wykazane w bilansie w wysokości 423 mln zł (-2 mln zł r/r). Stanowiły 1,0% aktywów.

Na koniec 2021 roku PZU posiadał 146 mln zł środków pieniężnych (0,3% aktywów). Rok wcześniej ich wartość wyniosła 124 mln zł.

Głównym składnikiem pasywów PZU na koniec 2021 roku były rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe. Osiągnęły wartość 22 675mln zł (netto), co stanowiło 51,0% pasywów. Ich udział w bilansie wzrósł o 2,4 p.p. wobec 2020 roku, natomiast wartościowo wzrosły o 968 mln zł, w szczególności ze względu na wyższe rezerwy na niewypłacone odszkodowania i świadczenia, głównie w grupie ubezpieczeń komunikacyjnych OC, odpowiedzialności cywilnej ogólnej i Auto Casco, oraz wyższy poziom rezerwy składki, głównie w ubezpieczeniach wypadkowych, pozostałych szkód rzeczowych i Auto Casco.

Na koniec 2021 roku kapitały własne osiągnęły wartość 15 776 mln zł i stanowiły 35,5% pasywów, co oznacza spadek o 4,1 p.p. wobec stanu na koniec 2020 roku.

Należności warunkowe wyniosły 3 704 mln zł, a więc spadły o 272 mln zł (-6,8% r/r) w porównaniu z rokiem poprzednim. Składały się na nie m.in. otrzymane gwarancje i poręczenia, weksle z tytułu udzielonych gwarancji ubezpieczeniowych oraz inne należności warunkowe obejmujące głównie zabezpieczenia otrzymane w formie przewłaszczenia majątku dłużnika, hipoteki na majątku dłużnika i inne należności warunkowe.

Saldo zobowiązań warunkowych wyniosło 1 203 mln zł, co oznacza wzrost o 2 mln zł (+0,2% r/r) względem 2020 roku. To wypadkowa wzrostu innych zobowiązań warunkowych (+19 mln zł r/r), w tym zobowiązań z tytułu niewypłaconych transz pożyczek oraz niższych roszczeń spornych, nieuznanych przez ubezpieczyciela (spadek o 17 mln zł r/r).

W 2021 roku PZU osiągnął zwrot z kapitałów własnych (ROE) na poziomie 12,1%, czyli o 0,4 p.p. wyższy niż w 2020 roku. W latach 2017-2021 stopa zwrotu z kapitału (ROE) wynosiła średnio 16,2%.