zamknąć

Mapa nawigacji

Pobierz nasze dobre praktyki
Interaktywna nawigacja to narzędzie wykraczające poza standardową nawigację zintegrowanych treści (dostępną w górnej belce raportu). Nowe podejście pozwalana na poruszanie się w dwóch dodatkowych wymiarach biznesu Grupy PZU, tj.:
  • strategii (ubezpieczenia, zdrowie, inwestycje, finanse);
  • zrównoważonego rozwoju (sprzedaż, pracownicy, zaangażowanie społeczne, środowisko naturalne i etyka).
Wyżej wymienione obszary zostały dodatkowo uzupełnione o powiązane wskaźniki GRI, w ramach każdego wybranego zagadnienia.
Grupa PZU

Lista GRI

Lista GRI

9.2 Hierarchia wartości godziwej

PZU Raport Roczny 2021 > 9.2 Hierarchia wartości godziwej
Facebook Twitter All
Ubezpieczenia
Zdrowie
Inwestycje
Bankowość
Najlepsze Praktyki
Polityka
Covid-19
Zintegrowana Nawigacja
Narzędzia strony:

W oparciu o dane wejściowe wykorzystywane przy ustalaniu wartości godziwej, poszczególne składniki aktywów i zobowiązań, dla których zaprezentowano wartość godziwą, klasyfikowane są do następujących poziomów:

  • poziom I – aktywa i zobowiązania wyceniane na bazie cen notowanych (nieskorygowanych) z aktywnych rynków dla identycznych aktywów i zobowiązań. Do tego poziomu zaklasyfikowano:
    • płynne notowane dłużne papiery wartościowe;
    • akcje i certyfikaty inwestycyjne notowane na giełdach;
    • instrumenty pochodne notowane na giełdach;
    • zobowiązania z tytułu pożyczek papierów wartościowych notowanych na giełdach (krótka sprzedaż).
  • poziom II – aktywa i zobowiązania, których wycena opiera się na danych wejściowych innych niż ceny notowane zaliczane do poziomu I, które są obserwowalne na rynku w sposób bezpośredni (jako ceny) lub pośredni (bazujący na cenach). Do tego poziomu zaklasyfikowano:
    • notowane dłużne papiery wartościowe wyceniane na podstawie wycen publikowanych przez autoryzowany serwis informacyjny;
    • instrumenty pochodne – m. in. FX Swap, FX Forward, IRS, CIRS, FRA;
    • jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych;
    • nieruchomości inwestycyjne lub nieruchomości przeznaczone do sprzedaży, wycenione przy zastosowaniu metody porównawczej, dla których na badanym rynku występuje wystarczająca liczba transakcji podobnymi nieruchomościami, obejmujące wolne grunty pod zabudowę i niektóre mniejsze i mniej wartościowe budynki (w tym lokale mieszkalne, garaże itp.);
    • zobowiązania wobec uczestników konsolidowanych funduszy inwestycyjnych;
    • kontrakty inwestycyjne na rachunek i ryzyko klienta.
  • poziom III – aktywa, których wycena opiera się na danych wejściowych niemożliwych do zaobserwowania na rynkach (dane wejściowe nieobserwowalne). Do tego poziomu zaklasyfikowano:
    • nienotowane dłużne papiery wartościowe oraz niepłynne notowane dłużne papiery wartościowe (w tym nieskarbowe papiery dłużne emitowane przez inne podmioty finansowe, jednostki samorządu terytorialnego, podmioty niefinansowe), wyceniane modelami opartymi na zdyskontowanych przepływach pieniężnych;
    • nieruchomości inwestycyjne lub nieruchomości przeznaczone do sprzedaży, wycenione przy zastosowaniu metody dochodowej, metody pozostałościowej lub metody porównawczej (jeżeli brak jest odpowiedniej liczby transakcji podobnymi nieruchomościami); 
    • należności od klientów z tytułu kredytów oraz zobowiązania wobec klientów z tytułu depozytów;
    • opcje wbudowane w certyfikaty depozytowe wyemitowane przez spółki Grupy PZU oraz opcje zawarte na rynku międzybankowym w celu zabezpieczenia pozycji z tytułu opcji wbudowanych.

W sytuacji gdy do wyceny składnika aktywów lub zobowiązań używane są dane wejściowe klasyfikowane do różnych poziomów hierarchii wartości godziwej, wyceniany składnik przypisuje się do najniższego poziomu, z którego pochodzą dane wejściowe, mające istotny wpływ na całość wyceny.   

Na wartość wyceny zakwalifikowanych do poziomu III składników aktywów lub zobowiązań istotny wpływ mają dane wejściowe nieobserwowalne.

Wyceniane aktywa Dane nieobserwowalne Charakterystyka Wpływ na wycenę
Należności od klientów z tytułu kredytów Marża płynności oraz bieżąca marża ze sprzedaży danej grupy produktowej Wartości godziwe szacuje się przy zastosowaniu technik wyceny z uwzględnieniem założenia, iż na moment udzielenia kredytu wartość godziwa równa jest wartości bilansowej. Wartość godziwa kredytów bez rozpoznanej utraty wartości jest równa sumie przyszłych oczekiwanych przepływów gotówkowych zdyskontowanych na daną datę bilansową pomniejszonych o oczekiwaną stratę kredytową. Stopa dyskontująca przepływy jest odpowiednią stopą rynkową wolną od ryzyka powiększoną o marżę płynności oraz bieżącą marżę ze sprzedaży dla danej grupy produktowej kredytu. Marża wyznaczana jest w podziale na grupy produktowe i termin do zapadalności. Dla celów szacowania wartości godziwej kredytów walutowych wykorzystywana jest marża płynności dla kredytów w złotych skorygowana o kwotowania transakcji fx swap i basis-swap. Wartość godziwa kredytów o rozpoznanej utracie wartości jest równa sumie przyszłych oczekiwanych odzysków zdyskontowanych z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej ponieważ średnie oczekiwane odzyski uwzględniają w pełni element ryzyka kredytowego. W przypadku kredytów nieposiadających harmonogramu spłat (kredyty w rachunku bieżącym, overdrafty oraz karty kredytowe) przyjmuje się, że wartość godziwa równa jest wartości bilansowej. Korelacja ujemna
Zobowiązania wobec klientów z tytułu depozytów Marża ze sprzedaży Wartości godziwe szacuje się przy zastosowaniu technik wyceny z uwzględnieniem założenia, iż na moment przyjęcia depozytu wartość godziwa równa jest wartości bilansowej. Wartość godziwa depozytów terminowych jest równa sumie przyszłych oczekiwanych przepływów gotówkowych zdyskontowanych na daną datę bilansową. Stopa dyskontująca przepływy jest odpowiednią stopą rynkową wolną od ryzyka powiększoną o marżę ze sprzedaży. Marża wyznaczana jest na podstawie depozytów przyjętych w ostatnim kwartale w podziale na grupy produktowe i termin do zapadalności. W przypadku depozytów krótkoterminowych (depozytów bieżących, overnight oraz w rachunku oszczędnościowym) za wartość godziwą przyjęto wartość bilansową. Korelacja ujemna
Opcje wbudowane w certyfikaty depozytowe wyemitowane przez spółki Grupy PZU oraz opcje zawarte na rynku międzybankowym w celu zabezpieczenia pozycji z tytułu opcji wbudowanych Parametry modelu Instrumentami wbudowanymi są proste opcje (plain vanilla) oraz opcje egzotyczne na pojedyncze akcje, indeksy, towary oraz inne wskaźniki rynkowe, w tym indeksy stóp procentowych oraz kursy walutowe i ich koszyki. Wszystkie wydzielone opcje są na bieżąco domykane na rynku międzybankowym. Opcje walutowe wyceniane są w oparciu o model wyceny opcji Garmana-Kohlhagena (a w przypadku opcji barierowych i azjatyckich w oparciu o tzw. rozszerzony model Garmana-Kohlhagena).
Opcje egzotyczne wbudowane w umowy depozytowe i ich domknięcia są wyceniane przy pomocy techniki Monte-Carlo przy założeniu modelu geometrycznego ruchu Browna dla czynników ryzyka.

Niepłynne obligacje i pożyczki Spready kredytowe Spready obserwuje się na wszystkich obligacjach (ich seriach) lub pożyczkach tego samego emitenta lub emitenta o podobnej charakterystyce. Te spready obserwowane są w dniach emisji nowych serii obligacji, dniach zawierania nowych umów pożyczek oraz w dniach transakcji rynkowych, których przedmiotem są wierzytelności wynikające z tych obligacji i pożyczek. Korelacja ujemna
Nieruchomości inwestycyjne oraz nieruchomości przeznaczone do sprzedaży Stopa kapitalizacji Stopę kapitalizacji ustala się na podstawie analizy stóp zwrotu osiąganych w transakcjach dla podobnych nieruchomości. Korelacja ujemna

Koszty budowy Wartość kosztów budowy określa się na podstawie rynkowych kosztów budowy pomniejszonych o koszty poniesione na dzień wyceny. Korelacja dodatnia

Miesięczna stawka czynszu za 1m2 odpowiedniego rodzaju powierzchni lub za jedno miejsce parkingowe Stawki czynszu obserwuje się dla podobnych nieruchomości, podobnej jakości, w podobnych lokalizacjach oraz zbliżonej wielkości wynajmowanej powierzchni. Korelacja dodatnia
Instrumenty pochodne Parametry modelu Opcje walutowe wyceniane są w oparciu o model wyceny opcji Garmana-Kohlhagena (a w przypadku opcji barierowych i azjatyckich w oparciu o tzw. rozszerzony model Garmana-Kohlhagena). Opcje egzotyczne wbudowane w umowy depozytowe i ich domknięcia są wyceniane przy pomocy techniki Monte-Carlo przy założeniu modelu geometrycznego ruchu Browna dla czynników ryzyka.
Emisje własne oraz pożyczki podporządkowane Spread emisji ponad krzywą rynkową W przypadku zastosowania do wyceny historycznego spreadu emisji ponad krzywą rynkową, emisje takie klasyfikuje się do poziomu III hierarchii wartości godziwej. Korelacja ujemna
Instrumenty kapitałowe nienotowane na aktywnym rynku
Kwotowania serwisów finansowych, obecna wartość przyszłych, prognozowanych wyników spółek lub modele wyceny bazujące na dostępnych danych rynkowych.

9.2.1.  Aktywa i zobowiązania wyceniane w wartości godziwej

Aktywa i zobowiązania wyceniane w wartości godziwej Poziom
I
Poziom
II
Poziom
III
Razem Poziom
I
Poziom
II
Poziom
III
Razem
Aktywa







Inwestycyjne (lokacyjne) aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody 22 733 17 002 6 072 45 807 27 673 24 797 11 778 64 248
Instrumenty kapitałowe 297 - 471 768 257 1 347 605
Dłużne papiery wartościowe 22 436 17 002 5 601 45 039 27 416 24 796 11 431 63 643
Inwestycyjne (lokacyjne) aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy 2 625 6 142 446 9 213 3 616 5 709 485 9 810
Instrumenty kapitałowe 615 57 259 931 575 1 370 946
Jednostki uczestnictwa i certyfikaty inwestycyjne 164 5 631 21 5 816 134 5 143 21 5 298
Dłużne papiery wartościowe 1 846 454 166 2 466 2 907 565 94 3 566
Należności od klientów z tytułu kredytów - - 406 406 - - 1 662 1 662
Wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody - - 246 246 - - 1 475 1 475
Wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy - - 160 160 - - 187 187
Pochodne instrumenty finansowe 1 8 273 54 8 328 - 6 246 93 6 339
Nieruchomości inwestycyjne - 166 2 607 2 773 - 186 2 307 2 493
Zobowiązania







Instrumenty pochodne - 11 860 20 11 880 - 6 221 60 6 281
Zobowiązania wobec uczestników konsolidowanych funduszy inwestycyjnych - 380 - 380 - 265 - 265
Kontrakty inwestycyjne na rachunek i ryzyko klienta (unit-linked) - 267 - 267 - 268 - 268
Zobowiązania z tytułu pożyczek papierów wartościowych (krótka sprzedaż) 686 - - 686 851 - - 851
 
Zmiana stanu aktywów i zobowiązań zaklasyfikowanych do Poziomu III hierarchii wartości godziwej w roku zakończonym
31 grudnia 2021
Inwestycyjne (lokacyjne) aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody InInwestycyjne (lokacyjne) aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy Instrumenty pochodne - aktywa Instrumenty pochodne – zobowiązania Należności od klientów z tytułu kredytów wyceniane w wartości godziwej Nieruchomości inwestycyjne
Kapitałowe Dłużne Kapitałowe Certyfikaty inwestycyjne Dłużne przez inne całkowite dochody przez wynik finansowy
Stan na początek okresu 347 11 431 370 21 94 93 60 1 475 187 2 307
Nabycie / otwarcie pozycji/ udzielenie - 3 376 - - 5 938 2 2 53 1 310
Reklasyfikacje z poziomu I 1)
7 - - - - - - - -
Reklasyfikacje z poziomu II 1) - 788 - - 36 - - - - 142
Reklasyfikacje z aktywów przeznaczonych do sprzedaży do nieruchomości inwestycyjnych -
- - - - - - - 157
Zyski lub straty ujęte w rachunku zysków i strat: - 68 604 -2 -17 19 10 44 -4 160
- przychody odsetkowe wyliczone przy zastosowaniu efektywnej stopy procentowej - 113 - - 2 7 - 44 -4 -
- wynik z tytułu zaprzestania ujmowania instrumentów finansowych i inwestycji - 2 586 - 1 - - - - -
- zmiana netto wartości godziwej aktywów i zobowiązań wycenianych do wartości godziwej - -47 18 -2 -20 12 10 - - 160
Zyski lub straty ujęte w innych całkowitych dochodach 39 -161 - - - - - -24 - -
Sprzedaż/rozliczenia/spłaty/konwersje - -9 034 -720 - -5 880 -64 -52 -1 302 -24 -
Reklasyfikacje do aktywów przeznaczonych do sprzedaży - - - - - - - - - -469
Reklasyfikacje do poziomu II - -874 - - -5 - -4 - - -
Zmiana składu grupy 85 - - - - 4 4 - - -
Różnice kursowe - - 5 2 - - - - - -
Stan na koniec okresu 471 5 601 259 21 166 54 20 246 160 2 607

1 Informacje o reklasyfikacjach zaprezentowano w punkcie 9.3.

  
Zmiana stanu aktywów i zobowiązań zaklasyfikowanych do Poziomu III hierarchii wartości godziwej w roku zakończonym
31 grudnia 2020
Inwestycyjne (lokacyjne) aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody Inwestycyjne (lokacyjne) aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy Instrumenty pochodne - aktywa Instrumenty pochodne – zobowiązania Należności od klientów z tytułu kredytów wyceniane w wartości godziwej Nieruchomości inwestycyjne
Kapitałowe Dłużne Kapitałowe Certyfikaty inwestycyjne Dłużne przez inne całkowite dochody przez wynik finansowy
Stan na początek okresu 246 6 815 226 19 41 118 68 1 381 243 1 828
Nabycie / otwarcie pozycji/ udzielenie 24 16 974 28 2 4 070 6 6 99 - 198
Reklasyfikacje z poziomu II 1) - 43 4 - 30 - - - - -
Reklasyfikacje z aktywów przeznaczonych do sprzedaży do nieruchomości inwestycyjnych - - - - - - - - - 296
Zyski lub straty ujęte w rachunku zysków i strat: - 181 113 - 1 25 19 30 - 229
- przychody odsetkowe wyliczone przy zastosowaniu efektywnej stopy procentowej - 172 - - - - - 30 - -
- wynik z tytułu zaprzestania ujmowania instrumentów finansowych i inwestycji - 9 - - 2 - - - - -
- zmiana netto wartości godziwej aktywów i zobowiązań wycenianych do wartości godziwej - - 113 - -1 25 19 - - 229
Zyski lub straty ujęte w innych całkowitych dochodach 77 13 - - - - - 15 - -
Sprzedaż/rozliczenia/spłaty/konwersje - -12 536 - - -4 048 -56 -33 -50 -56 -1
Reklasyfikacje do aktywów przeznaczonych do sprzedaży - - - - - - - - - -257
Reklasyfikacje do poziomu II - -59 - - - - - - - -
Zmiany w umowach leasingu - - - - - - - - - 14
Różnice kursowe - - -1 - - - - - - -
Stan na koniec okresu 347 11 431 370 21 94 93 60 1 475 187 2 307

1 Informacje o reklasyfikacjach zaprezentowano w punkcie 9.3.

9.2.1.1.  Zmiany sposobu (metody) ustalania wartości godziwej instrumentów finansowych wycenianych w wartości godziwej

Zarówno w 2021, jak i w 2020 roku nie dokonywano zmian sposobu (metody) ustalania wartości godziwej instrumentów finansowych wycenianych w wartości godziwej, których wartość byłaby istotna z punktu widzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego.

9.2.1.2.  Nieruchomości inwestycyjne zakwalifikowane do poziomu III wartości godziwej

W tabeli poniżej przedstawiono istotne parametry uwzględnione przy wycenie największych nieruchomości inwestycyjnych (w tym prezentowanych jako przeznaczone do sprzedaży).

Wszystkie nieruchomości zaklasyfikowane do poziomu III wartości godziwej wyceniono za pomocą podejścia dochodowego przy zastosowaniu metody inwestycyjnej i techniki kapitalizacji prostej lub przy pomocy podejścia mieszanego. W wycenie tej wykorzystano dane wejściowe nieobserwowalne takie, jak:

  • stopę kapitalizacji – ustaloną na podstawie analizy stóp zwrotu osiąganych w transakcjach dla nieruchomości podobnych;
  • miesięczną stawkę czynszu za 1m2 odpowiedniego rodzaju powierzchni lub za jedno miejsce parkingowe.

Nieruchomości inwestycyjne zaklasyfikowane do poziomu III Rodzaj powierzchni 31 grudnia 2021 31 grudnia 2020
Wartość bilansowa Czynsze uwzględnione w wycenie Stopy kapitalizacji uwzględnione w wycenie Wartość bilansowa Czynsze uwzględnione w wycenie Stopy kapitalizacji uwzględnione w wycenie
Nieruchomości inwestycyjne
biurowe Biurowa 962 12,50 – 14,50 EUR 6,00% - 7,25% 740 12,00 – 14,50 EUR 6,25% - 7,25%
Parking 40,00 – 75,00 EUR 40,00 – 70,00 EUR
magazynowe Biurowa 1 421 8,50 – 9,00 EUR 5,00% - 6,50% 1 507 9,00 EUR 5,75% - 7,00%
Magazynowa 3,30 – 3,50 EUR 3,20 – 3,50 EUR
handlowe Handlowa 159 w zależności od wielkości wynajmowanej powierzchni 7,75% - 10,00% - - -
pozostałe
65

60

Razem
2 607

2 307

Nieruchomości inwestycyjne przeznaczone do sprzedaży
handlowe Handlowa - - - 162 w zależności od wielkości wynajmowanej powierzchni 7,75% - 10,00%
magazynowe Biurowa 557 8,50 – 9,00 EUR 5,50% - 6,50% 273 9,00 EUR 5,75% - 6,75%
Magazynowa 3,30 – 3,50 EUR 3,50 EUR
pozostałe
41

67

Razem
598

502

  

Nieruchomości zaklasyfikowane do poziomu III Wartość godziwa Zmienna szacunkowa Zakładana fluktuacja zmiennej szacunkowej Wpływ na wycenę
Nieruchomości inwestycyjne 2 607 Stopa kapitalizacji + 0,25 p.p. -112
- 0,25 p.p. 123
Miesięczna stawka czynszu + 5% 107
-5% -107
Nieruchomości inwestycyjne przeznaczone do sprzedaży 598 Stopa kapitalizacji + 0,25 p.p. -26
- 0,25 p.p. 28
Miesięczna stawka czynszu + 5% 26
-5% -26

9.2.2.  Aktywa i zobowiązania niewyceniane w wartości godziwej

Wartość godziwa aktywów i zobowiązań, dla których jest ona tylko ujawniana 31 grudnia 2021 31 grudnia 2020
Poziom I Poziom II Poziom III Razem
wartość godziwa
Wartość bilansowa Poziom I Poziom II Poziom III Razem
wartość godziwa
Wartość bilansowa
Aktywa









Należności od klientów z tytułu kredytów wyceniane w zamortyzowanym koszcie - - 214 781 214 781 214 602 - - 193 609 193 609 195 637
Inwestycyjne (lokacyjne) aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie 39 455 8 663 32 383 80 501 83 270 42 591 7 450 22 845 72 886 66 864
Dłużne papiery wartościowe 39 455 6 436 25 489 71 380 74 183 42 591 6 168 15 045 63 804 57 871
Transakcje z przyrzeczeniem odsprzedaży - 1 590 2 527 4 117 4 117 - 1 000 3 657 4 657 4 657
Lokaty terminowe w instytucjach kredytowych - 637 754 1 391 1 384 - 282 670 952 952
Pożyczki - - 3 613 3 613 3 586 - - 3 473 3 473 3 384
Zobowiązania









Zobowiązania wobec banków - 2 726 4 762 7 488 7 470 - 2 504 7 140 9 644 9 751
Zobowiązania wobec klientów z tytułu depozytów - - 264 818 264 818 265 155 - - 241 171 241 171 241 975
Zobowiązania z tytułu emisji własnych dłużnych papierów wartościowych 1) - 5 418 539 5 957 5 940 - 6 423 1 130 7 553 7 532
Zobowiązania podporządkowane 1) - 2 748 3 520 6 268 6 274 - 2 761 4 038 6 799 6 679
Zobowiązania z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu - 846 359 1 205 1 207 - 744 410 1 154 1 154

1 Do poziomu II zaklasyfikowano te zobowiązania, na wycenę których nieobserwowalne parametry nie miały istotnego wpływu. Przede wszystkim są to zobowiązania z tytułu obligacji emitowanych przez Pekao